het leven hier

Het is niet verkeerd toeven hier in Burundi. We zitten in een voor Afrikaanse begrippen luxe hotel, in bungalowtjes met een eigen toilet en douche, een muskietennet dat ik met wasknijpers verzwaar om het in vorm te houden, redelijk goede bedden. Een opslagkast, waar ik de eerste dag al het slot van molde. Ik slaap prima. Sta om een uur of 7 op en douche. Als ik geluk heb is er warm water in een redelijke hoeveelheid. Als ik pech heb is er koud water met weinig druk. In het laatste geval beschik ik over een 15 l –emmer met koud water waaruit ik met een bakje water over me heen kan sprenkelen. Alles went. Tanden poetsen doe ik alleen met flessenwater. Elke dag wordt het huisje spic en span schoon gemaakt. Kleren wassen moeten we zelf doen. Het is link om de kleren buiten te drogen, omdat een vliegje er eieren in kan leggen, die zich later in je huid nestelen en er als larf weer uitkruipen. Geen lekker idee. Om deze reden wordt alle was door de (rijke) Burundezen gestreken.

Communicatie is een punt hier. We hebben allemaal een gsm met een eigen Burundees nummer. Om de zoveel tijd moeten we beltegoed bijladen. Kosten vallen erg mee, blijkt achteraf. 10 Minuten naar Nederland bellen kost een euro of 5. Via dit beltegoed kunnen we ook tegoed laden op een dongel, een draadloos geval dat via het gsm-netwerk internet verbinding maakt. We hebben er maar éen van, waar we voortdurend om vechten. Ze zijn in heel Burundi niet meer te krijgen.

Na het ontbijt zijn we elke dag om 9 uur op school, lunchen van 12.30u tot 14.00u en werken door tot 16.00u, maar vanaf komende week tot 17.00u. Om 20.00u wordt gegeten, om een uur of 11 gaan we naar bed.

Vrijwel elke dag ontbijten, lunchen en dineren we in dit hotel. Het is een wat eentonige keuken, maar goed verzorgd en redelijk schoon. Als ontbijt is er in het algemeen fruit (banaan, passievrucht, soms avocado en/of mango), vaak een omelet (met ui en tomaat), heel soms gekookte banaan in witte pindasaus (smaakt noch naar banaan, noch naar pindasaus), brood, koffie en thee. Vanmorgen zijn we voor het ontbijt uitgenodigd door de directeur van het hotel die een dagje hier was vanuit Bujumbura. Het eerste ontbijt waarbij we ham, kaas en melk kregen. De man heeft het goed voor elkaar. Van boer tot nouveau riche.
De lunch is warm en vaak uitgebreider dan het diner. Vrijwel altijd met rijst, gefrituurde banaan (die naar aardappel smaakt), soms gekookte of gefrituurde aardappel, foufou (een van mais , soms van maniok, gemaakt baksel, waarmee je in de saus dept), wat vlees, wat vis en altijd bruine bonen met kolokaze (aardpeer), spinazie, een salade van spitskool en tomaat. We hebben ook al eens spaghetti gehad. Alles wordt opgeleukt met piri, kleine pepertjes, sterker dan sambal, regelrecht van de struik of als prutje of als poeder. Als toetje: banaan, maar soms een heerlijke fruitsalade. Het avondeten is eigenlijk hetzelfde laken een pak.

Bananen dus in alle soorten: om direct te eten, om te bakken of om te koken. Alleen de eetbanaan is als bij ons, zelfs een beetje zoeter. De andere bananen zijn naar onze begrippen wat smaakloos (meer als een aardappel). Ik heb nog geen maaltijd gehad zonder banaan.
Buitenshuis eten we meestal gegrild vlees: geit of kip (en Stephanie gegrild orgaanvlees). De kip moet in Burundi als een luxe-maaltijd worden gezien. Eén kip kost ongeveer 8 euro, een kapitaal hier. Legbatterijen kennen ze hier niet, het is dus allemaal scharrelkip. Van die prachtige hennen in allerlei kleuren en mooie rode kammen, die je hier overal over het erf ziet lopen. Als we ’s avonds kip eten, wordt dat overdag al aangekondigd, want die beesten worden naast ons gekeeld. De borst is nogal taai en droog, maar voor het overige smaakt ie meer naar kip dan onze waterkippen. De kippen worden veel per fiets aangevoerd – wij noemen ze dus poulet bicyclet.

Vanmorgen toen ik aan mijn verslag zat te werken in de tuin van het hotel, komt er eerst een boer met 2 kippen binnen lopen, vlak daarna eentje met 2 vissen van ongeveer 80cm, alles aan een touwtje in de hand. Dus dat eten we vanavond. Vrijwel niets wordt hier in een winkel gekocht. Een supermarkt is er niet. Het is nog echt markthandel, afhankelijk van vraag en aanbod door kleine boeren. Eén dag aten we geen vlees, omdat het niet te krijgen was.

We drinken hier in het algemeen water, koffie, thee, bier, cola en Fanta Lemon (30 cent per flesje). We zijn ons aan het inspannen om ook tonic te versieren. Maar dat gaat allemaal op zijn Afrikaans. Wijn is duur: een flesje van 0,3 l kost 7000 BF, ongeveer 4 euro. Ook is er bier. Primus, het lokale bier, maar ook Amstel. Die hebben hier een eigen brouwerij in Bujumbura. Wordt verkocht in flessen van 0,67 liter (voor 70 eurocent). Gisterenavond hebben we bij de kip zelfgebrouwen bananenbier gedronken. Toen we er een dosis Fanta Lemon aan toevoegden, was het uitstekend te drinken.

In ons hotel wordt het eten redelijk goed schoongemaakt hebben we het idee, maar ondanks alles hebben er toch 3 van ons (lichte) maag- en darmklachten. Die zijn mij tot op heden bespaard gebleven.