werelddocent in Burundi

Elke dag een werelddocent
Een project in Burundi door Loyalis, Edukans en BWPD

In de periode 2008/2009 hebben deze drie organisaties elkaar gevonden in het organiseren van drie ontwikkelingsreizen door Nederlandse docenten naar collega’s in Oeganda, India en Burundi.

De 3 organiserende organisaties
Loyalis richt zich op het bevorderen van de relatie mens-arbeid in de overheidssector. Het levert daartoe financiele-, adviserende en coachende diensten aan werkgevers en werknemers.
Loyalis is van mening dat een bedrijf naast een commerciële taakopvatting ook een maatschappelijke verantwoording heeft te nemen. Het bijdragen aan en financieren van een project op het gebied van internationale samenwerking binnen de sectoren waarin Loyalis participeert, is daar een uiting van.
Het biedt ondersteuning aan minderbedeelde volkeren in de wereld, maar het levert tevens een verrijkende ervaring op voor de participerende werknemers uit Nederland. Dit sluit uitstekend aan bij de doelstellingen van Loyalis, die vooral gericht zijn op het versterken van de vitaliteit en duurzame inzetbaarheid van medewerkers in Overheid en Onderwijs.
Het is voor mij een groot geschenk om als reisbegeleider namens Loyalis aan dit project in Burundi deel te mogen nemen.

De stichting Burundian Women for Peace and Development (BWPD) is in 2001 opgericht. De activiteiten van deze stichting richten zich op het stimuleren van vrede en verzoening tussen de Burundezen, op de wederopbouw van het land en verbetering van de leefomstandigheden van in het bijzonder vrouwen en jongeren. Stephanie Mbanzendore is voorzitter van de BWPD en reisbegeleider van de reis naar Burundi.

Er wordt in dit project samengewerkt met Edukans. Deze organisatie richt zich op bevordering van de kwaliteit en toegankelijkheid van het onderwijs in ontwikkelingslanden. In dit project doet Edukans voor het eerst ervaring op met het uitzenden van Nederlandse docenten naar ontwikkelingslanden.
Aart van den Broek is reisbegeleider namens Edukans.

Inhoud van het project
Het project is inhoudelijk tot stand gekomen na intensief overleg met de provinciale onderwijsdirecteur en directeuren van diverse scholen in de Burundese provincie Kirundo. De provinciale onderwijsdirecteur heeft bijeenkomsten gehad met schooldirecteuren en docenten om te inventariseren waar de grootste behoeften liggen. Dit overleg met diverse betrokkenen is van belang in het kader van het verkrijgen van toestemming voor dit project door de verantwoordelijke overheidsinstanties. Maar ook is het noodzakelijk voor het ‘ownership’ van dit project, een voorwaarde om het project te laten slagen en een lange termijneffect te waarborgen.
In een voorbezoek door een Nederlandse delegatie in maart 2009 is een en ander bekrachtigd. Het enthousiasme en de investeringsbereidheid bij de Burundese betrokkenen is groot.

Er is uiteindelijk voor gekozen om een 40-tal docenten uit Burundi bij te scholen in het vak Engels, zowel wat betreft didactisch-pedagogische vaardigheden, de ondersteuning met lesmateriaal en de toepassing van ict in hun onderwijs.
Er is gekozen voor het vak Engels omdat in het Oost Afrikaanse Economisch Pact besloten is om Engels tot voertaal te maken. Voor de ontwikkeling van het Franstalige Burundi is het daarom van groot belang om Engels als taal in het land een grotere betekenis te geven.
In het project wordt uitgegaan van het train-de-trainer-principe: wij trainen docenten en niet leerlingen. Hierdoor wordt een groter aantal jongeren en volwassenen bereikt.

Doelgroepen van de trainingen zijn leraren in het middelbaar onderwijs, schooldirecteuren, onderwijsinspecteurs en administratieve krachten in het onderwijs. Mede als gevolg van de burgeroorlog die gewoed heeft in Burundi, zijn de docenten niet alleen vakinhoudelijk niet up to date, maar ook didactisch zijn hun methoden verouderd.
Bij het ontwikkelen van ons trainingsprogramma is uiteraard rekening te houden met het uitgangsniveau van de Burundezen, de afwijkende culturele context (bijv. de andere hiërarchische verhouding tussen leraar en leerling) en dient bovendien geïnvesteerd te worden in de verankering van de resultaten in het onderwijssysteem. Op dit punt gaat de Burundese afdeling van BWPD een rol spelen in de follow-up van het project in Burundi. Ook wordt een tweede reis in 2010 overwogen.

Verreweg de grootste behoefte in het Burundese onderwijs ligt bij het leren omgaan met moderne communicatietechnologie. Het verspreiden van moderne communicatietechnologie is een belangrijke randvoorwaarde voor ontwikkeling op vele gebieden. Het is een ‘toegangspoort’ tot de wereld en (actuele) kennis. Het geeft jongeren de gelegenheid contact te leggen met leeftijdgenoten over de hele wereld. ICT biedt kansen voor het drijven van handel en het leggen van contacten met anderen buiten de eigen woonplaats en andere overheden.
Daarom maakt de installatie van een ict-netwerk in 2 scholen in Kirundo deel uit van het project en wordt er bovendien geïnvesteerd in het geven van trainingen in computerbasisvaardigheden, zoals leren omgaan met MS Office, Word, Excel, Outlook en natuurlijk internet. Een aantal personen zal hierin specifiek worden getraind, opdat zij de functie van helpdesk en systeembeheerder op zich kunnen nemen.

Naast de primaire focus op het versterken van het vak Engels is ook afgesproken dat de Nederlandse delegatie tijdens het project een onderzoek zal doen naar de achtergronden en oorzaken van de hoge schooluitval in de bovenbouw van het middelbaar onderwijs in Kirundo.